بررسی تغییرات اشباع اکسیژن شریانی به وسیله دستگاه پالس اکسیمتری قبل، حین و بعد از تشنج درمانی الکتریکی

مقدمه و هدف: تشنج درمانی الکتریکی یکی از روش های رایج در درمان برخی بیماری های روانی است. هدف از بیهوشی عمومی به هنگام تشنج درمانی الکتریکی جلوگیری از عوارضی مانند؛ احساس ناخوشایند ناشی از شوک الکتریکی، شکستگی استخوان، آسپیراسیون محتویات معده و هیپوکسمی می باشد، در حالی که بیهوشی نیز می تواند منجر به بروز عوارضی مانند هیپوکسمی گردد. با توجه به اهمیت پیشگیری و درمان هیپوکسمی به دلیل تأثیر نامطلوب آن بر طول زمان تشنج و سیستم قلبــی ـ عروقـــی، این مطالعه با هدف تعیین تغییرات اشباع اکسیژن خون شریانی به وسیله دستگاه پالس اکسیمتری قبل، حین و بعد از تشنج درمانی الکتریکی انجام گردید . مواد و روش ها: این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی بوده که بر روی 100 بیمار 18 تا 50 ساله با وضعیت فیزیکی i یا ii تقسیم بندی انجام شده به وسیله انجمن متخصصین بیهوشی آمریکا که برای شوک درمانی الکتریکی انتخاب شده بودند انجام گردید. این بیماران برای انجام این روش درمانی به بیمارستان حافظ دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1383 مراجعه کرده بودند. تمامی بیماران پس از پره اکسیژناسیون با اکسیژن تحت القاء بیهوشی به روش یکسان و سپس شوک الکتریکی قرار می گرفتند. تهویه ریوی بیماران به وسیله اکسیژن و ماسک صورتی از زمان القاء تا بازگشت تنفس خود به خودی بیمار ادامه می یافت. سپس بیماران در وضعیت قرار گرفته به پهلو به اتاق بهبودی منتقل می شدند و در آنجا هیچ گونه اکسیژن کمکی دریافت نمی کردند. درصد اشباع اکسیژن خون شریانی بیماران در 6 مرحله قبل و بعد از القاء بیهوشی، بلافاصله پس از شروع تشنج، بعد از پایان تشنج، 5 دقیقه پس از ورود به اتاق بهبودی و قبل از خروج از اتاق بهبودی به وسیله دستگاه پالس اکسیمتری نلکور ثبت می گردید. داده های جمع آوری شده با نرم افزار spss و آزمون آماری تی زوجی تحلیل گردید . یافته ها: نتایج نشان داد که در هیچ کدام از مراحل ذکر شده به جز مرحله پنجم یعنی 5 دقیقه پس از ورود به اتاق بهبودی کاهش درصد اشباع اکسیژن خون شریانی مشاهده نگردید، به طوری که در این زمان 13 درصد بیماران درصد اشباع اکسیژن خون شریانی کمتر از 90 درصد داشتند که از این تعداد 9 درصد در محدوده 90-86 درصد و 4 درصد در محدوده 85-81 درصد بودند. همچنین اختلاف آماری معنی داری از نظر درصد اشباع اکسیژن بین مرحله پنجم با سایر زمانها وجود داشت (001/0 p<). نتیجه گیری: بیشترین احتمال بروز هیپوکسمی در بیماران تحت تشنج درمانی الکتریکی در مراحل ابتدایی ورود به اتاق بهبودی می باشد، بنابراین استفاده از اکسیژن کمکی در اتاق بهبودی علی رغم تنفس خود به خودی بیماران با حجم جاری قابل قبول، لازم به نظر رسیده و توصیه می شود.